विशेष प्रतिनिधी
इस्लामाबाद : इस्रायल-इराण संघर्षाने पश्चिम आशियातील तणाव शिगेला पोहोचला असताना, या संघर्षाचे परिणाम आता दक्षिण आशियातही जाणवू लागले आहेत. पाकिस्तानने गुरुवारी गंभीर चिंता व्यक्त करत म्हटले की, इराणची अस्थिरता ही संपूर्ण प्रादेशिक सुरक्षेसाठी घातक ठरू शकते. विशेषतः इराण-पाकिस्तान सीमावर्ती भागात अतिरेकी गट सक्रिय होण्याच्या शक्यतेने पाकिस्तान सरकार सतर्क झाले आहे. ( Pakistan scared by Israel-Iran conflictThreat ofGreater Balochistanmovement)
बुधवारी पाकिस्तानचे लष्करप्रमुख फील्ड मार्शल असीम मुनीर यांनी अमेरिकेचे राष्ट्राध्यक्ष डोनाल्ड ट्रम्प यांची भेट घेतली. या भेटीत त्यांनी इराण-पाकिस्तान सीमावरील परिस्थिती, अतिरेकी गटांचे संभाव्य हालचाल, आणि इस्रायलच्या हालचालींबाबत चिंता व्यक्त केली. या सीमेवरून देशविघातक, फुटीरतावादी आणि जिहादी गट कार्यरत असल्याचे पाकिस्तानने स्पष्ट केले.
इराणमधून कार्यरत असलेला जैश अल अदल (Jaish al-Adl) हा सुन्नी बलुच अतिरेकी गट १३ जून रोजी दिलेल्या निवेदनात म्हणतो की, “इस्रायल-इराण संघर्ष आमच्यासाठी ऐतिहासिक संधी आहे. आम्ही बलुच जनतेला आणि इराणी लष्करातील आमदारांना आमच्या प्रतिकार आंदोलनात सामील होण्याचे आवाहन करतो.” हा गट पाकिस्तानच्या बलुचिस्तान प्रांतातूनही सक्रिय असल्याचे स्पष्ट झाले आहे.
यामुळे पाकिस्तान सरकारला असे वाटते की, इराणमधील पाकिस्तानी बलुच फुटीरतावादी गट या संघर्षाच्या पार्श्वभूमीवर नव्याने हल्ले सुरू करू शकतात. यासोबतच सीमेवरील अनियंत्रित क्षेत्र ही अतिरेकी गटांसाठी निवास आणि हालचालीसाठी सर्वोत्तम जमीन ठरत असल्याचे पाकिस्तानचे माजी अमेरिकास्थित राजदूत मलीहा लोधी यांनी नमूद केले.
‘
इस्लामाबादस्थित सामरिक विश्लेषक सिंबल खान यांनी इशारा दिला आहे की, “पाकिस्तान आणि इराणमधील बलुच गट ‘ग्रेटर बलुचिस्तान’ या वेगळ्या राष्ट्राच्या चळवळीच्या दिशेने एकत्र येऊ शकतात. जर परिस्थिती नियंत्रणाबाहेर गेली, तर हे सर्व गट एकत्रितपणे हिंसक बंडखोरी करू शकतात.”
इस्रायलने इराणमधील अणुउद्योगावर केलेले लक्षित हल्लेही पाकिस्तानसाठी चिंतेचा विषय ठरले आहेत. विशेषतः गेल्या महिन्यात भारत-पाकिस्तानदरम्यान जम्मू-काश्मीरच्या पहलगाममध्ये झालेल्या दहशतवादी हल्ल्याच्या पार्श्वभूमीवर दोन्ही देशांमध्ये चार दिवसांचा संघर्ष झाला होता. त्यामुळे अशा प्रकारचा हल्ला “डोमिनो इफेक्ट” निर्माण करू शकतो, आणि या भागातील आण्विक समतोल धोक्यात येऊ शकतो, अशी पाकिस्तानची भीती आहे.
पाकिस्तानच्या परराष्ट्र मंत्रालयाचे प्रवक्ते शफकत अली खान यांनी पत्रकार परिषदेत सांगितले की, “इराणमध्ये जे काही सुरू आहे, ते केवळ त्यांचा अंतर्गत प्रश्न नाही. ही स्थिती संपूर्ण प्रदेशातील सुरक्षेवर परिणाम करत आहे. इराण आपला भावबंधी देश आहे. त्याच्या अस्थिरतेचा थेट परिणाम आमच्यावर होतो.”
पाकिस्तान लष्कर प्रवक्त्याने स्पष्ट केले की, अमेरिका आणि पाकिस्तानदरम्यान इराणच्या विषयावर सखोल चर्चा झाली असून दोन्ही बाजूंनी शांततापूर्ण तोडगा काढण्याचे महत्त्व अधोरेखित केले आहे. ट्रम्प यांनी देखील पाकिस्तानच्या भूमिकेला दुजोरा देत म्हटले, “पाकिस्तान सध्या घडणाऱ्या कोणत्याच गोष्टीवर समाधानी नाही.”
सध्या पाकिस्तानने सीमावर्ती भागात सुरक्षाव्यवस्था अधिक कडक केली असून लष्करी गस्त वाढवण्यात आली आहे. विशेषतः बलुचिस्तानच्या संवेदनशील भागात गुप्तचर यंत्रणा कार्यरत करण्यात आल्या आहेत. अतिरेकी गटांच्या हालचालींवर डिजिटल आणि मानवी गुप्तचर यंत्रणेद्वारे सतत लक्ष ठेवण्यात येत आहे.
