साहित्य अकादमीने २०२५ च्या युवा आणि बाल साहित्य पुरस्कारांची घोषणा केली असून, मराठी भाषेतील कादंबरी ‘खोल खोल दुष्काळ डोळे’साठी लेखक प्रदीप कोकरे यांना युवा पुरस्कार जाहीर झाला आहे. साहित्य अकादमीच्या कार्यकारी मंडळाने, अध्यक्ष माधव कौशिक यांच्या नेतृत्वाखाली, २३ भारतीय भाषांमधील साहित्यकृतींची या पुरस्कारांसाठी निवड केली.
कादंबरीचे स्वरूप
लोकवाङ्मय गृह प्रकाशनाद्वारे प्रकाशित ‘खोल खोल दुष्काळ डोळे’ ही कादंबरी १५ ऑगस्ट २०२३ रोजी प्रथम आवृत्तीत आणि ३ जानेवारी २०२५ रोजी तिसऱ्या आवृत्तीत प्रकाशित झाली. ही कादंबरी मुंबईच्या चाळ संस्कृतीतील परिवर्तन आणि महानगरीय जीवनातील जटिलतांचे चित्रण करते. कथानक नायकाच्या अस्तित्वशोधावर केंद्रित असून, नव्या पिढीच्या मानसिकतेचे प्रतिबिंब दर्शवते.
साहित्य अकादमी पुरस्कार
साहित्य अकादमीचा युवा पुरस्कार ३५ वर्षांखालील लेखकांच्या साहित्यिक योगदानासाठी २०११ पासून प्रदान केला जातो. त्रिसदस्यीय निर्णायक मंडळाने कठोर मूल्यमापन प्रक्रियेद्वारे कोकरे यांच्या कादंबरीची निवड केली. विजेत्याला ताम्रपत्र आणि ५०,००० रुपये रोख बक्षीस प्रदान केले जाते. पुरस्कार वितरणाचा औपचारिक समारोह लवकरच आयोजित होणार आहे.
मराठी साहित्यातील योगदान
यंदाच्या साहित्य अकादमी पुरस्कारांमध्ये मराठी साहित्याने दोन पुरस्कार प्राप्त केले आहेत. कोकरे यांच्या कादंबरीसोबतच डॉ. सुरेश सावंत यांच्या ‘आभाळमाया’ या बाल साहित्य कृतीला बाल साहित्य पुरस्कार जाहीर झाला आहे.
